با بهترین روش های تدریس زبان انگلیسی آشنا شوید

آموزشگاه‌های زبان انگلیسی به روش‌های مختلف به تدریس زبان انگلیسی می‌پردازند. روش‌هایی که اغلب از بهترین روش های تدریس زبان انگلیسی فاصله دارد. در این مطلب ابتدا به معرفی روشهای تدریس زبان انگلیسی مختلف می‌پردازیم، سپس سعی می‌کنیم از بین روش‌های موجود، بهترین روش تدریس زبان انگیسی را معرفی کنیم.

۱. روش تدریس زبان Grammar Translation Method

روش Grammar Translation Method یا GTM یکی از قدیمی‌ترین روش‌های تدریس زبان انگلیسی است. در این روش، هدف اصلی آموزش تقویت مهارت‌های نوشتاری و خوانداری است. در واقع آموزشگاه‌هایی که از این روش استفاده می‌کنند کمترین اهمیتی برای دو مهارت مهم دیگر، یعنی مهارت گفتاری و شنیداری قائل نیستند.

در روش GMT شاگرد وادار به حفظ لغات خارج از بافت زبانی آن‌ها می‌شوند و دستور زبان به کمک انواع فرمول‌ها به شکل ریاضی‌گونه تدریس می‌شود. خواندن و ترجمه‌ی متون انگلیسی به زبان مادری تمام کاری است که زبان آموز باید انجام دهد. امروزه روش مذکور جایی در بین آموزشگاه‌های مدرن زبان ندارد؛ هرچند که ممکن است هنوز در مدارس کشور به‌کارگیری شود.

۲. روش مستقیم (Direct Method)

این روش تدریس زبان به نوعی در واکنش به روش اول یعنی GTM به وجود آمد. در روش مستقیم از انگلیسی برای آموزش انگلیسی استفاده می‌شود. در واقع نقش زبان مادری در تدریس به روش مستقیم نزدیک به صفر است. مدرس در این روش سعی می‌کند از توضیح مفهوم لغات تا استفاده از زبان بدن و تصاویر را به کار بگیرد تا آموزش بدون دخالت زبان مادری صورت بگیرد.

روش مستقیم اگرچه نسبت به GTM روش به‌روزتر و کارآمدتری است؛ اما به دلیل کمبود تنوع در آموزش و غفلت از برخی نکات روانشناسی، هنوز بهترین روش تدریس انگلیسی محسوب نمی‌شود.

۳. روش شنیداری یا Audio Lingual Method

می‌توان گفت روش شنیداری ترکیبی از دو روش GTM و روش مستقیم است. این روش تدریس زبان در جریان جنگ جهانی دوم به منظور آموزش به سربازان به کار می‌رفت تا آن‌ها قادر بشوند پیام‌های جنگی را کدگشایی کنند. در ALM ضعف در نظر نگرفتن نکات روانشناسی پوشش داده شده است.

پایه‌ی این روش بر اساس تقلید شکل گرفته است. در ALM از شما انتظار می‌رود بتوانید از طریق شنیدن زبان خارجی متوجه ساختارهای آن بشوید و آن‌ها را تقلید کنید. اولویت یادگیری در روش شنیداری بیش از هر چیز مهارت شنیداری است. پس از آن گفتار، خواندن و نوشتن اولویت دارند.

۴. روش ساکت یا Silent way

از جالب‌ترین روش‌های تدریس زبان روش ساکت یا Silent way است. در این روش سکوت یک ابزار است؛ یعنی مدرس در کلاس سکوت می‌کند و زمان را در اختیار زبان آموزان قرار می‌دهد تا آن‌ها هرآنچه را که پیش‌تر آموخته‌اند به کار گرفته و با هم تمرین کنند. در این روش تدریس زبان که از روش‌های خلاقانه‌ی زبان انگلیسی محسوب می‌شود، محوریت کلاس با زبان‌آموز بوده و مدرس تنها موضوع اصلی و محوریت بحث کلاس را فراهم می‌کند.

کلاس‌های بحث آزاد یا Free Discussion یکی از فضاهایی است که این روش بیشتر در آن استفاده می‌شود. شرکت‌کنندگان در کلاس بحث آزاد همگی به نحوی زبان را پیش از حضور در این کلاس آموخته‌اند و هدف آن‌ها از شرکت در این کلاس مرور و فعال کردن آموخته‌های پیشین است. بنابراین، مدرس ضمن جهت دادن به مباحث، سعی می‌کند بیشتر سکوت کند و تنها در مواقع لزوم جهت تذکر نکات مهم و رفع اشکالات مداخله کند.

۵. روش Community Language Learning

این روش تدریس زبان که با سرواژه‌ی CLL آن را می‌شناسیم معتقد است از آن‌جایی که زبان یک پدیده‌ی اجتماعی است، برای یادگیری آن باید اجتماع را شبیه‌سازی کرد و از این رهگذر نیازهای زبانی را تشخیص و تأمین کرد. در این روش پس از مطالعه‌ی یک مطلب، افراد در گروه‌های مختلف به فعالیت تعیین شده توسط مدرس می‌پردازند. مدرس در این شیوه از تدریس تنها نقش رهبر و مشاور را دارد و با حرکت بین گروه‌ها به راهنمایی آن‌ها می‌پردازد.

در CLL تقویت اعتماد به نفس زبان‌آموز اهمیت ویژه‌ای دارد. بنابراین، خیلی مهم است که مدرس در بین گروه‌ها حضور پیدا کرده و آن‌ها را در به‌کارگیری نکات آموخته تشویق و ترغیب کند.

۶. روش Communicative Language Teaching

در روش Communicative Language Teaching یا به اختصار CLT از سیلابس خاصی پیروی نمی‌شود؛ بلکه سعی می‌شود راجب مسائل اجتماعی روز صحبت شود و آموخته‌ها هرچه بیشتر کاربردی باشند. مثلا مدرس بخشی از یک فیلم را در کلاس نمایش می‌دهد؛ سپس نکات موجود در فیلم شامل گرامر، لغت، تلفظ و … را مورد تدریس قرار می‌دهد. در واقع در این روش مبحث خاصی مد نظر نیست؛ بلکه هدف آموزش و یادگیری زبان مورد استفاده در جامعه است.

۷. روش Content Based Instruction

این روش تدریس زبان که به اختصار CBI نام دارد بر آموزش موازی زبان عمومی و تخصصی تأکید دارد. به این معنی که در مرحله‌ی اول نکات دستوری و لغوی مورد نیاز برای درک مطالب تخصصی آموزش داده می‌شود؛ سپس، زبان تخصصی متناسب با زبان‌آموز به او تدریس می‌شود.

نکته‌ی مثبت در مورد CBI این است که زبان‌آموز ضمن یادگیری زبان عمومی، با لغات و اصطلاحات رایج رشته‌ی تخصصی خود نیز آشنا می‌شود و از این رهگذر کاربرد زبان را به بهترین شکل در زندگی و کار خود لمس می‌کند.

۸. روش تدریس Task based language teaching

روش تدریس TBLT در یکی دیگر از روش‌های تدریس شاگرد محور است. در این روش نیز محور اصلی کلاس شاگرد است نه معلم. در این روش به پروژه‌هایی که مدرس به شاگردان با اهداف آموزشی می‌دهد Task گفته می‌شود. در واقع زبان‌آموزان باید در کلاس فعالیت‌هایی را با هدفی مشخص انجام دهند. این فعالیت‌ها می‌تواند پاسخ دادن به یک سوال با دلایل مناسب، نظر دادن در مورد مبحثی مشخص، پر کردن جاهای خالی بر اساس اطلاعات از پیش دانسته و … باشد.

جمع بندی

در کنار روش‌هایی که در این مطلب به آن‌ها اشاره شد موارد دیگری همچون Participatory و Cooperative Learning نیز وجود دارد که در اولی آموزش متناسب با نیاز افراد صورت می‌گیرد و در دومی افراد در گروه‌های مختلف به تبادل دانش می‌پردازند؛ اما اگر بخواهیم یک روش تدریس زبان را بهترین روش تدریس زبان انگلیسی قلمداد کنیم، تبعا باید روش‌های قدیمی را کنار بگذاریم. در بین روش‌های جدید نیز بهتر است به یک روش پایبند نبوده و اصول آموزش را از روش‌های مختلف گزینش کنیم.

بر همین اساس، آموزشگاه‌های پیشرفته زبان همچون مرکز زبان دیپلما با برگزینش اصول یا principle ها از متدهای مختلف سعی می‌کنند امر آموزش را به صورت هرچه کامل‌تر انجام دهند تا هم کلاس تنوع و جذابیت کافی را داشته باشد، هم از انتقال مفاهیم غفلت نشود. به بیان دیگر، بهترین روش تدریس زبان انگلیسی روشی است که با در نظر گرفتن مخاطب اصول تدریس نوین را ترکیب کرده و سعی در انتقال هرچه سریع‌تر مفاهیم در عین متنوع و جذاب بودن فضای آموزش داشته باشد.